6 januari 2021 werd het Capitool, het hart van de Amerikaanse democratie bestormd. Wij vroegen Sam Du Mosch, die eerder een reeks aan items maakte in de aanloop van de Amerikaanse verkiezingen, hoe hij deze dag had ervaren.
6 januari, zat ik te kijken naar een online discussie van het John Adams Institute, een instituut wat een podium biedt voor Amerikaanse cultuur in Nederland, gemodereerd door Amerikakenner Laila Frank samen met voormalig partijvoorzitter van de Republikeinen, Michael Steele en journalist voor MSNBC Jonathan Capehart, journalist voor MSNBC. De livestream, over de resultaten van de Senaatsverkiezingen in Georgia, zou beginnen om 20.00. Ik keek ondertussen naar een bijeenkomst van het Amerikaanse Congres om de uitslag van de presidentsverkiezingen officieel vast te stellen, dit was begonnen om (19:00 uur, ( Nederlandse tijd,) 13:.00 uur in Amerika). Normaal is dit een formaliteit, maar verschillende Republikeinse politici hadden aangegeven dat ze bezwaar zouden maken tegen de verkiezingsuitslagen waar Biden gewonnen had van meerdere staten. Waardoor het een heel ander soort sessie dan normaal leek te worden.
Ineens zag ik dat het beeld op TV was geswitcht van politici in het Congres naar een enorme menigte Trump-supporters rondom het Capitool. Trump had die dag in een toespraak tegen een menigte supporters gezegd wat hij en zijn supporters zouden doen om Congresleden die bezwaar zouden maken tegen de verkiezingsuitslag te steunen: “And after this, we’re going to walk down there, and I’ll be there with you, we’re going to walk down … to the Capitol and we are going to cheer on our brave senators and congressmen and women,” “And we’re probably not going to be cheering so much for some of them. Because you’ll never take back our country with weakness. You have to show strength and you have to be strong.” In eerste instantie leek het alsof zijn supporters om het Capitool demonstreerden. Maar om 20:27 uur, (14:27 uur in Amerika), liet CNN rechtstreekse beelden zien van supporters die het Capitool waren binnengedrongen en door het Capitool heen liepen. Dit waren hele rare, bizarre beelden om te zien. Ik zette het geluid van CNN aan. “It’s hard to believe what we are seeing right here. They’re just walking through. Where are Capitol police?” vroeg Wolf Blitzer van CNN zich in rechtstreeks commentaar af.
Het nieuws volgde dat er een vrouw was overleden in het Capitool, neergeschoten door politie. Congresleden moesten zich verstoppen onder hun stoelen, spullen werden meegenomen, er werd ingebroken in kantoren, iemand die was binnengedrongen ging op de stoel van Vicepresident Pence zitten, ruiten werden ingeslagen. Ondertussen bleef President Trump stil en riep pas veel later zijn supporters op naar huis te gaan ondanks dat hij hun teleurstelling begreep over de verkiezingsuitslag, waarvan hij bleef volhouden dat deze niet klopte. Tussendoor werd bekend dat ook de tweede Democraat in Georgia de Senaatsrace had gewonnen. Op CNN werd verteld dat volgens een bron binnen de Republikeinse partij er werd gesproken om de president te laten afzetten door het kabinet, wat kan volgens het 25e amendement als er wordt gevonden dat een president zijn taken niet langer meer uit kan voeren. Om 2 uur ‘s nachts, (20:00 uur in Amerika), kwam het Congres toch weer bijeen om de verkiezingsuitslag officieel vast te stellen. Meerdere Congresleden en senatoren die hadden aangegeven bezwaar te maken, deden dit door de gebeurtenissen toch niet. Vicepresident Pence opende de sessie met de woorden: “We condemn the violence that took place here in the strongest possible terms … To those who wreaked havoc in our Capitol today: you did not win. Violence never wins. Freedom wins. And this is still the people’s house.”
Mitt Romney, voormalig presidentskandidaat van de Republikeinen bij de tweede verkiezing van Obama en een van de weinige Republikeinen die kritiek op Trump uit, zei in zijn speech “We gather today due to a selfish man’s injured pride and the outrage of his supporters whom he has deliberately misinformed for the past two months and stirred to action this very morning. What happened here today was an insurrection, incited by the President of the United States”. Het Congres stemde uiteindelijk in met het officieel maken van de verkiezingsuitslag. En zo kwam er een einde aan een bizarre middag, avond en nacht in de Amerikaanse geschiedenis.
Beeld: CNN 2021